Biogramy

  

Halina Grabowska


Halina Grabowska pseudonim „Zeta”, I pluton I kompanii Batalionu „Parasol”, kapral podchorąży.

Urodzona 5 stycznia 1923, Hajduki. Zmarła 23 – 24 lipca 1944, Kraków (uprowadzona 11 lipca 1944, Udorze).

Zeta pochodziła z rozbitej rodziny, ojciec Antoni Grabowski opuścił jej matkę Zofię Zajchowską. Ta pracowała jako nauczycielka, zaangażowana w prace społeczne, jednak lwia część wychowania Haliny  przypadła na babcię. Kobiety stworzyły z niej patriotkę, nauczyły ją prawdomówności i systematyczności, a także odwagi.

Ukończyła Gimnazjum Miejskie im. Aleksandry Piłsudskiej, choć uczęszczała wcześniej do Państwowego Gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Siedlcach oraz Gimnazjum Gaczeńskiej-Kasprowej przy ulicy Chłodnej w Warszawie.

Jej pseudonim, Zeta, wziął się jeszcze z czasów szkolnych, gdy podczas wyliczania liter greckiego alfabetu nieustępliwie powtarzała „Alfa, Beta, Zeta”. Nie przyjmowała informacji, że się myli, czym wprawiała nauczycieli w zakłopotanie, a znajomych doprowadzała do śmiechu.

Do konspiracji dołączyła poprzez włączenie Żoliborskiego PETu do Szarych Szeregów, oddziału Agat (od Antygestapo). Pełniła funkcje telefonistki, dowódczyni łączniczek Agatu oraz szefa drużyny żeńskiej Parasola, dostarczała fałszywe dowody tożsamości oraz broń.

Brała udział w licznych akcjach zdobywania samochodów, akcji na Burkla, Stamma i Kutschera, akcji „Płochocin” oraz akcji Koppe, podczas której została uprowadzona i wkrótce zabita.

Podczas potyczki pod Udorzem żandarmeria niemiecka postrzeliła ją w klatkę piersiową. Gdy brano ją do niewoli, została dotkliwie pobita. Stała się ofiarą egzekucji, zmarła od ciosu sztyletem.

Odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami (czerwiec 1944).