Biogramy

  

Zbigniew Rylski


Zbigniew Rylski, pseudonim „Brzoza”, st. strz. pchor., 1 kompania batalionu „Parasol”.

Urodzony 23 stycznia 1923 r. w Lidzie. Pochodził z rodziny o tradycjach wojskowych ojciec Zygmunt (płk WP w 43 pp), matka Janina z domu Maliszewska.

Uczeń Szkoły Powszechnej im. Konarskiego, a następnie Gimnazjum Przyrodniczo-Matematycznego im. Augusta Witkowskiego w Jarosławiu. Po wyjeździe do Dubna  w Państwowym Gimnazjum im. S. Konarskiego.

W czasie Wojny Obronnej uczestnik Pogotowia Harcerzy. Po zajęciu Kresów przez Rosjan po 17 września 1939 r. ratował polskich żołnierzy z tymczasowego obozu NKWD w Dubnie. Zagrożony aresztowaniem i wywózką przeniósł się z matką do Warszawy, gdzie ojciec był dowódcą 1 Rejonu ZWZ.

W 1940 r. wstąpił do Szarych Szeregów na Pradze i tam brał udział w akcjach sabotażowych. W lutym 1942 r. został przekazany do dyspozycji zastępcy komendanta do spraw taktycznych VI Obwodu AK Praga, podpułkownika Antoniego Żurowskiego („Bober”, „Andrzej”, „Antoni”) i zaprzysiężony.

Od marca 1942 r. do lutego 1944 r. pełnił funkcję łącznika Komendy Obwodu z komendantami Rejonów i komendantem Okręgu Okręgu Warszawskiego AK. W 1943 r. rozpoczął i ukończył drugi turnus Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w Otwocku.

W marcu 1944 r., po aresztowaniu ojca, płk. Zygmunta Rylskiego, Komendanta VI Obwodu AK Praga, przeszedł na teren III Obwodu AK Wola i został ulokowany w LHD (Lufthilfsdienst – Pomocnicza Służba Przeciwlotnicza), na terenie szkoły przy ul. Karolkowej, używając fałszywych dokumentów na nazwisko Andrzej Kaczor. W komórce wywiadowczej III Obwodu objął funkcje wywiadowcy używając pseudonimu „Andrzej”.

Okres Powstania Warszawskiego:

Posłuchaj wspomnień Zbigniewa Rylskiego z okresu walk w Powstaniu

Przydzielony do III Obwodu Wola po nieudanym ataku na szpital na ul. Dworskiej, dołączył z innymi żołnierzami do 1 kompanii batalionu „Parasol”, z którym przeszedł cały szlak bojowy. Uczestnik obrony Pałacyku Michla i walk na cmentarzach. Dwukrotnie ranny: 8 i 13 sierpnia. Po walkach na Czerniakowie nie ewakuował się kanałami na Mokotów, pozostając do końca obrony na terenie dzielnicy. W nocy 23 na 24 września przepłynął wpław Wisłę.

Losy powojenne:

Po upadku Powstania wstąpił do WP i walczył w szeregach 2 Armii WP, gdzie został ponownie ranny. Aresztowany przez Informację Wojskową, skazany w 1946r. na 6 lat więzienia. Uwolniony na mocy amnestii w 1947 r. (zrehabilitowany w 1997 r.). W kolejnych latach pracował  na różnych stanowiskach w przemyśle poligraficznym.